ตะลอนตามอำเภอใจ-ในยุคที่ทั่วโลกกำลังเผชิญกับสภาวะโลกร้อน พลังงานต่างๆที่"มนุษย์" ทั้งขุด และสูบจากธรรมชาติ ขึ้นมาใช้ประโยชน์ ก็ดูเหมือนจะร่อยหลอลงทุกขณะ ไม่ว่าจะเป็น ก๊าซธรรมชาติ หรือน้ำมัน โดยเฉพาะประเทศไทย น้ำมัน และก๊าซธรรมชาติ ในท้องทะเล และอ่าวไทย รวมถึงในพื้นที่ตามจุดต่างๆ คงจะหมดภายในอนาคตอันใกล้นี้
ด้วยเหตุนี้ การมองหา "พลังงานทางเลือกใหม่" จึงเป็นสิ่งจำเป็นที่หลายภาคส่วนกำลังมองหา และเห็นถึงความจำเป็น ที่จะต้องเรียนรู้ ทดลอง ให้ความสำคัญกับพลังงานทางเลือกใหม่ โดยเฉพาะในระดับครัวเรือน และชุมชน หากชาวบ้านสามารถลดรายจ่ายจาก "พลังงานกระแสหลัก" เชื่อได้ว่าจะประหยัดเงิน
ในกระเป๋า และมีเงินออมมากขึ้นแน่นอนครับผมหยิบยกเรื่อง "พลังงานทางเลือกใหม่" มาเขียนถึง เพราะมีโอกาสไป "ตะลอนตามอำเภอใจ" เยี่ยมชม "ฟาร์มหมู" ของ "พ่อหลวงชาญยุทธ" หรือ "นายชาญยุทธ อ๋องทิพย์" ตั้งอยู่ที่หมู่ 4 ตำบลแม่ทา อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ ถามว่า "ฟาร์มหมู" มันเกี่ยวกับ "พลังงานทางเลือกใหม่" ตรงไหน เดี๋ยวผมจะเล่าให้ฟัง
เหมือนเมื่อครั้งในอดีต แน่นอนครับว่า การจะพลิกฟื้นให้ "ตำบลแม่ทา" กลับมามีวิถีชีวิตที่ดีนั้นหัวใจหลักสำคัญ คือความร่วมมือร่วมใจของชาวแม่ทาในการฟันฝ่าอุปสรรคต่างๆก่อให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ในชุมชน เกิดการสร้างจิตสำนึกรักษาทรัพยากรท้องถิ่น ส่งผลให้ "ตำบลแม่ทา" กลายเป็นศูนย์กลางที่
มีหน่วยงานจากหลายภาคส่วนเข้ามาร่วมสนับสนุน เช่น โครงการกองทุนเพื่อสังคมโครงการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน ศูนย์ฝึกอบรมวนศาสตร์ชุมชนแห่งภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก มูลนิธิพัฒนาที่ยั่งยืน(ภาคเหนือ) มูลนิธิไฮริกเบิล์ล กรีนเนท ฯลฯ รวมถึงโครงการรักษ์ป่า สร้างคน 84 ตำบล วิถีพอเพียง ซึ่งบริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ให้การสนับสนุน และได้คัดเลือกให้"ตำบลแม่ทา" เป็น 1 ใน 9 ตำบลนำร่องเมื่อ พ.ศ. 2550
และความรู้กระจายอยู่ทั่วตำบล มากมาย และเป็นตำบลตัวอย่างที่ดีของการดำรงชีวิตภายใต้แนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง อาทิ กลุ่มแปรรูปผลิตภัณฑ์ตำบลแม่ทา ที่ผลิตภัณฑ์มะขามแก้วและชา การทำเกษตรอินทรีย์ เกษตรกรรมยั่งยืนพื้นที่ดอน เกษตรกรรมยั่งยืนพื้นที่ลุ่ม เกษตรกรรมยั่งยืน
"พ่อหลวงชาญยุทธ" เล่าว่า ปีพ.ศ.2551 ได้ดำเนินการสร้างบ่อแก๊ส จากขี้หมู หรือมูลสุกร นำร่องในครัวเรือนอาสา ขนาด 1 คิว 6 จุด พบว่าถังมีขนาดเล็กเกินไป ผลิตแก๊สได้น้อย
หลังจากการนำร่องสร้างบ่อแก๊สในครัวเรือน จนประสบผลสำเร็จ และได้ขยายผลไปสู่บ่อแก๊สระดับฟร์ามในเวลาต่อมา จำนวน 1 บ่อ ขนาด 30 คิว "พ่อหลวงชาญยุทธ" บอกว่า การสร้างบ่อแก๊สในฟร์าม นอกจากจะลดกลิ่นขี้หมู ยังลดปริมาณน้ำมันที่ใช้สูบน้ำล้างคอกหมู ที่กกหมู และทำอาหารอีก ซึ่งจากเดิมต้องใช้น้ำมันวันละ 10 ลิตร ก็ลดลงเหลือ 2 ลิตร ลดค่าใช้จ่ายเดือนละ 2,700 บาท ตกปีละ 3 หมื่นกว่าบาท จากนั้นทางอบต.ก็ได้มีการพัฒนาผลต่อยอดในชุมชน โดยร่วมกับทีมนักวิชาการมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และพัฒนาบอแก๊สระดับฟร์ามในชุมชนต่อไปช่วงสุดท้ายของ "ตะลอนตามอำเภอใจ" หลังจาก "พ่อหลวงชาญยุทธ" ได้เข้าร่วมโครงการ ได้รับความรู้และเกิดแนว
คิดในการสร้างพื้นที่จัดการพลังงานในระดับฟร์าม ก็ลดปัญหาเรื่องกลิ่น แมลงวัน และน้ำเน่าเสีย ซึ่งทำให้ชาวบ้านในละแวกฟร์ามหมู ที่เคยได้รับความเดือดร้อนจากกลิ่นและปัญหาน้ำเน่าเสีย ในก่อนหน้านั้น ก็ไม่ได้รับความเดือดร้อนจากผลกระทบดังกล่าวอีกเลย วันนี้ พลังงานทางเลือก ดัง
เรื่องของพลังงานทดแทน แม้อาจจะดูห่างไกลจากเรื่องของสุขภาพ แต่จริงๆ แล้วการสนับสนุนด้านพลังงานทางเลือกหรือทดแทน เป็นส่วนหนึ่งของความพยายามที่จะดึงนักวิชาการที่ทำงานเรื่องพลังงานทดแทนต่างๆ ให้หันกลับมาทำงานร่วมกับชุมชน เพื่อให้ชุมชนสามารถนำเทคโนโลยีต่างๆ มาใช้ได้ด้วยตนเองจริงๆ เพราะที่มาผ่านมาจะพบว่ายังไม่สามารถประยุกต์ใช้ได้อย่างจริงจัง ซึ่งหาก "รัฐบาล" มองเห็นความสำคัญจุดนี้ ก็ถือว่าจะเป็นประโยชน์กับชาติในอนาคตไม่มากก็น้อย
นวย เมืองธน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น