ตะลอนตามอำเภอใจ- "Abstract Art“ หรือศิลปะนามธรรม เป็นการประกอบกันขึ้นจากรูปทรง (Form) และสี (Color) ซึ่งสิ่งเหล่านั้นดำรงอยู่เพื่อการแสดงออกถึงตัวตนของมันเอง และเป็นศิลปะที่ไม่ได้เป็นการพรรณนารูปลักษณ์ของวัตถุ ฉาก เรื่องราวหรือเหตุการณ์ต่างๆ
ศิลปะนามธรรมอันเป็นแนวคิดและรูปแบบทางศิลปะของตะวันตกได้แพร่หลายเข้าสู่ ประเทศไทย ในช่วงทศวรรษ 2500 ถือเป็นช่วงเวลาที่มีการขับเคลื่อนทางสังคมและเศรษฐกิจของไทยส่งผลให้วงการ ศิลปกรรมของประเทศในขณะนั้นก้าวหน้าขึ้นอย่างมากมาย โดยเฉพาะช่วงเวลาปี พ.ศ. 2504-2507 ถือได้ว่าวงการศิลปะในไทยเฟื่องฟูอย่างยิ่ง
ผมหยิบยกเรื่องราวของศิลปะมาพูดถึง เพราะเมื่อช่วงปลายๆสัปดาห์ที่ผ่านมา (28 ก.ค.54) มีโอกาส"ตะลอนตามอำเภอใจ"
สำหรับนิทรรศการนี้มีพื้นฐานมาจากกรณีศึกษาประติมากรรมนามธรรมของประติมากรสมัยใหม่ของไทยจากผลงานวิจัยของ ผ.ศ. ทักษิณา พิพิธกุล ผู้ศึกษาผลงานและแนวความคิดของศิลปินอาวุโสทั้ง 4 ท่านที่กล่าวมาแล้ว นิทรรศการจึงเป็นการนำเสนอเรื่อง
จากผลงานของ "อาจารย์ชำเรือง" ประติมากรผู้นำเอาพุทธศิลป์ไทยมาเป็นแบบอย่างในการสร้างงานสมัยใหม่แบบเรียบง่าย "อาจารย์อินสนธิ์" นำวัสดุสำเร็จรูปมาลดทอนคุณสมบัติทางด้านประโยชน์ใช้สอยเพื่อเน้นคุณค่า
สุนทรียภาพในเนื้อแท้ของวัสดุและรูปทรง "อาจารย์นนทิวรรธน์" ประติมากรผู้สร้างงานด้วยปริมาตรกลมมนเอิบอิ่มนำเสนอสภาวะความสมบูณ์จนถึงขีดสุดของธรรมชาติ และ"อาจารย์เข็มรัตน์" สร้างสรรค์งานด้วยการวิเคราะห์รูปทรงโดยการตัด เฉือน 
เปิด ผ่าเผยให้เห็นปริมาตรซึ่งมีการเกาะเกี่ยวและขับเคลื่อนกันอยู่ภายใน
นอกจากนี้ จุดประสงค์ของนิทรรศการ ยังต้องการสื่อให้เห็นว่าการสร้างสรรค์
งานนามธรรมไม่ใช่สิ่งไกลตัว แต่มีความใกล้ชิดกับประสบการณ์และชีวิตของผู้คนในสังคม จากผลงานของศิลปินทั้ง 4 ท่านนี้ นิทรรศการฯ
จัดแสดงภายใต้วิถีแนวคิดของประติมากรไทย ในเรื่องของการสร้างผลงานศิลปะอันเกิดจากรากฐานทางทัศนคติและวัฒนธรรมเฉพาะ กลายเป็นแนวทางสร้างวิวัฒนาการ เชื่อมโยง และแลกเปลี่ยนประสบการณ์การรับรู้ของศิลปะนามธรรมในประเทศไทย จากยุคหนึ่งซึ่งเป็นจุดเริ่มทางประวัติศาสตร์ศิลป์ในแนวทางศิลปะแบบนามธรรมกลายเป็นหนึ่งในที่มาของศิลปะร่วมสมัยไทยในปัจจุบันในช่วงที่ได้เดินชมงานประติมากรรมนามธรรม ผมมีโอกาสได้พูดคุยกับ
อาจารย์ฯ บอกว่า "ธรรมชาติ" มีส่วนอย่างมาก
เพราะตัวเองนั้นเคยเป็นชาวสวนมาก่อน ขณะอยู่ในสวนก็ได้ดูต้นไม้ พลัดใบ แตกใบอ่อน เวลาต้นไม้ออกผล และออกดอก มันให้ความรู้สึกงดงาม ความารู้สึกเบิกบาน ความรู้สึกเต็มอิ่มกับเรา แม้ความารู้สึกขณะนั้นอาจยังไม่เป็นรูปแบบ และยังไม่เกิดขึ้น แต่เป็นความรู้สึกที่เรารู้สึกยินดีกับมัน ครั้งเมื่อมาเจอรูปแบบอย่างนี้ มันตรงกับความรู้สึกในใจเรา ก็เลยพยายามถ่ายทอดมันออกมาสะท้อนออกมาเป็นงานศิลปะ
"อาจารย์นนทิวรรธน์" บอกถึงการสร้างสรรงานประติมากรรมนามธรรม ของอาจารย์ฯด้วยว่า หลังจากเข้าใจเรื่องรูปคน กิริยา อาการต่างๆ แล้วก็ลดความเป็นคนออกไป อาศัยตรงนี้มาสร้างงานนามธรรมอีกครั้งหนึ่ง แรกๆเดิมที พื้นฐานตนเองเรียนมาจากรูปคน ที่ต้องสร้างงานที่โชว์กล้ามเนื้อ กระดูก ท่าทางต่างๆให้เป็นเหตุเป็นผล ทำไมคนถึงเกิดเป็นรูปทรงขึ้นมา ทีนี้วันหนึ่งก็ได้ทำรูปคนลงไปในทรงกลม พอทำไปแล้ว มันไม่ได้ความรู้สึกของความอิ่มสมบูรณ์ ความเบิกบาน ตั้งแต่นั้นก็เลยตัดสินใจว่าจะลดทอนรูปคน คือทำให้เกิดความเรียบง่าย โดยใช้แค่เส้น
จนกระทั่งถึงปี พ.ศ. 2517 "อาจารย์นนทิวรรธน์" ได้กลับมาพัฒนา การสร้างสรรค์งานนามธรรมของตนเองอย่างจริงจังอีกครั้งหนึ่ง โดยลักษณะเด่นในผลงานของ "อาจารย์นนทิวรรธน์" คือ การใช้รูปทรงกลมมนแบบอินทรีย์รูป (organic form) ซึ่งมีความเอิบอิ่มของปริมาตรและพื้นผิวแบบเรียบ เกลี้ยง ตึง การจัดกลุ่มรูปทรงจะใช้หลักความสมดุลแบบสมมาตรและการซ้ำเพื่อสร้างความรู้สึกสอดคล้องในขณะเดียวกันก็แสดงถึงความเจริญเติบโตของสิ่งมีชีวิตในธรรมชาติ นอกจาก อาจารย์นนทิวรรธน์" จะเป็นประติมากรผู้ประสบความสำเร็จในวงการประติมากรรมสมัยใหม่ไทย แล้วท่านยังเป็นบุคคลผู้ซึ่งได้ดำรงตำแหน่งทางการบริหารในสถาบันการศึกษาอย่างกว้างขวางด้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น