ช่วงที่ผมมีโอกาสแวะเวียนมาที่ "เวียงจันทน์" ก็ได้มา "ตะลอนตามอำเภอใจ" ที่
และได้อันเชิญพระอุรังคธาตุของพระพุทธเจ้ามายังนครเวียงจันทน์ด้วย ต่อมาได้มีการกราบทูล "พระยาจันทบุรีประสิทธิ์ศักดิ์" เจ้านครเวียงจันทน์ในสมัยนั้น ให้สร้างพระธาตุหลวงขึ้นมา เพื่อเป็นที่ประดิษฐานพระบรมธาตุ เพื่อให้ชาวลาวได้กราบไหว้โดยพระธาตุองค์เดิมนั้นสร้างด้วยหินเป็นทรงโอ่งคว่ำ มีการก่อกำแพงล้อมรอบเอาไว้ทั้ง 4 ด้าน แต่ละด้านมีความกว้าง 10 เมตร หนา 4 เมตร และสูง 9 เมตร เชื่อกันว่าพระธาตุที่เห็นในปัจจุบันสร้างครอบองค์เดิม
ปัจจุบัน "พระธาตุหลวง" มีลักษณะคล้ายป้อมปราการ เพราะมีการสร้างระเบียงสูงใหญ่ขึ้นโอบล้อมรอบองค์พระธาตุไว้ พร้อมกับทำช่องหน้าต่างเล็กๆ เอาไว้โดยตลอด สำหรับประตูทางเข้านั้น เป็นประตูไม้บานใหญ่ ลงรักสีแดงไว้ทั้งหมด นอกจากนี้ รอบๆ องค์พระธาตุใหญ่ยังมีเจดีย์บริวารล้อมรอบอยู่โดยรอบอีกหลายองค์ เมื่อเดินเข้าไปดูใกล้ๆ ก็จะเห็นสัญลักษณ์หนึ่งแสดงถึงความศักดิ์สิทธิ์ของพระพุทธศาสนาแห่งนี้ปรากฏอยู่มากมาย ไม่ว่าจะเป็นรูปแกะสลักพญานาค
พระพุทธรูปปิดทองลายกลีบบัวประดับอยู่บนฐานปักษ์ และถัดจากประตูทางเข้าใหญ่ประมาณ 100 เมตร จะแลเห็นพระบรมรูป "สมเด็จพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช" ตั้งอยู่บนฐานสูง พระหัตถ์ทรงถือพระแสงดาบวางพาดไว้บนพระเพลา เล่าสืบต่อกันว่าพระแสงดาบเล่มนี้ทำหน้าที่ปกป้อง "พระธาตุหลวง" ซึ่งได้ถือว่าเป็นศูนย์รวม
ถัดมาทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือบนถนนล้านช้าง ถือเป็นที่ตั้งของ "ประตูชัย" หรือรันเวย์แนวตั้ง ซึ่งเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญอีกแห่งหนึ่งใน "เวียงจันทน์" ที่ผมมีโอกาสมา "ตะลอนตามอำเภอใจ" ครับ "ประตูชัย" แห่งนี้ สร้างเสร็จในปี พ.ศ.2512 เป็นอนุสรณ์สถานเพื่อระลึกถึงประชาชนชาวลาวผู้เสียสละชีวิตในสงครามก่อนหน้าการปฏิวัติของพรรคคอมมิวนิสต์ ส่วนเหตุที่ "ประตูชัย" ถูกเรียกชื่อว่า "รันเวย์แนวตั้ง" เพราะการก่อสร้าง "ประตูชัย" ในอดีตใช้ปูนที่อเมริกาซื้อเพื่อนำมา
สร้างสนามบินใหม่ใน "เวียงจันทน์" ช่วงระหว่างสงครามอินโดจีน แต่ไม่ทันได้สร้าง เพราะอเมริกาแพ้สงครามในอินโดจีนเสียก่อน จึงนำปูนซีเมนต์มาสร้างประตูชัยแทน
ลักษณะสถาปัตยกรรมได้รับอิทธิพลจากประตูชัยในกรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส เจ้าอาณานิคมในสมัยนั้น แต่ลักษณะสถาปัตยกรรมก็ยังมีเอกลักษณ์ของลาวปรากฏให้เห็นอย่างชัดเจน ทั้งพระพุทธรูปศิลปะลาว ภาพเรื่องราวมหากาพย์รามายณะแบบปูนปั้นใต้ซุ้มประตูโค้งของประตูชัย นอกจากนี้ ยังมีทางขึ้นบันไดให้นักท่องเที่ยวได้ขึ้นไปชมทิวทัศน์ของ "เวียงจันทน์" บนยอดของ"ประตูชัย" อีกด้วย ซึ่งในแต่ชั้นๆ จะมีร้านจำหน่ายของที่ระลึกด้วย
ช่วงสุดท้ายของ "ตะลอนตามอำเภอใจ" จุดประสงค์ของการสร้าง "ประตูชัย" ขึ้นมานั้น ยังมีเรื่องเล่าว่า เพื่อเป็นที่ระลึกแสดงถึงความกตัญญูกตเวทิตา และเชิดชูบูชาดวงวิญญาณวีรบุรุษ วีรชนของชาติทุกยุคทุกสมัยไว้เป็นแบบอย่างอันสูงส่ง แต่ดวงวิญญาณเป็นสิ่งที่จับต้องไม่ได้ มองไม่เห็น จึงได้สมมติเอาเปลวไฟที่ใสส่องขาวสะอาด คือ ตัวแทนของดวงวิญญาณให้เห็นประจักษ์ตา เป็นรูปธรรม เวลาประกอบ พิธีเคารพ บูชาตอบแทนบุญคุณ ให้เหมือนกับว่าดวงวิญญาณปรากฏอยู่ต่อหน้าอีกด้วย...!!!
นวย เมืองธน
********************************
